wstecz
Węglowodory
Wybierz dobrą odpowiedź:
Podstawienie wodoru chlorem w alkanach zachodzi:
nie jest to możliwe
jednakowo łatwo, niezależnie od rzędowości atomu C
najłatwiej przy I-rzędowym atomie C
najtrudniej przy III-rzędowym atomie C
najłatwiej przy III-rzędowym atomie C
Wskaż związek, który może istnieć w formie izomerów cis- i trans-:
etan
etan
1,2-dibromoeten
1,2-dibromoetan
eten
Każdy związek aromatyczny ma:
sześć atomów węgla w łańcuchu
nienasycony łańcuch węglowodorowy zwany aromatycznym
budowę pierścieniową i sekstet elektronów
łańcuch węglowodorowy zwany aromatycznym
wszystkie odpowiedzi można uznać za poprawne
Które spośród wymienionych węglowodorów są homologami benzenu:
piryna
etylobenzen i antracen
metylobenzen i naftalen
metylobenzen i etylobenzen
naftalen i antracen
Węglowodory aromatyczne różnią się od węglowodorów nasyconych tym, że:
są toksyczne
reagują z wodorem
łatwo ulegają reakcji nitrowania
nie odbarwiają roztworu manganianu(VII) potasu
nie odbarwiają wody bromowej
Wskaż mieszaninę węglowodorów, która nie odbarwia wody bromowej:
etan, toluen, eten
etan, heksan, acetylen
etan, butadien, propen
acetylen, toluen, etan
propan, cykloheksan, metan
Mieszanina nitrująca składa się z kwasów:
fosforowego i solnego
azotowego i fosforowego
azotowego i solnego
solnego i siarkowego
azotowego i siarkowego
Który z podanych związków może należeć do szeregu homologicznnego alkadienow:
C
6
H
6
C
4
H
6
C
2
H
6
C
2
H
2
C
5
H
5
W jakim stosunku objętościowym należy wymieszać acetylen z powietrzem, aby spalił się w całości:
1:25
1:22.4
1:1
1:12.5
1:2.5
Ile moli atomów węgla zawiera 1 mol naftalenu:
12
10
8
5
14
Pewien węglowodór ma wzór C
4
H
6
. Węglowodór ten może być:
cykloalkenem
alkadienem
alkinem
każdy z podanych
żadna odpowiedź nie jest poprawna
Aby uzyskać cykloheksan z benzenu należy przeprowadzić reakcję:
redukcji
polimeryzacji
substytucji
eliminacji
addycji
Ile g karbidu zawierającego 80% węgliku wapnia należy zużyć, aby otrzymać 5,6 dm
3
acetylenu:
22,4
40
20
64
12,8
Produktami całkowitego spalania węglowodorów są:
tlenek węgla i wodór
dwutlenek węgla i wodór
dwutlenek węgla i woda
węgiel i woda
tlenek węgla i woda
W reakcji C
6
H
6
+ 3H
2
→ C
6
H
12
benzen wykazuje właściwości chemiczne podobne do:
2-metylopropanu
benzenu
cykloheksanu
etenu
metanu
Węglowodory nienasycone wykazują większą aktywność chemiczną od węglowodorów nasyconych. Wynika to z:
liniowego lub płaskiego kształtu cząsteczki
utworzenia dubletów elektronowych w cząsteczce
obecności wiązań π w cząsteczce
obecności wiązań σ w cząsteczce
żadna odpowiedź nie jest prawdziwa
Izomerem benzenu jest związek o wzorze:
C
6
H
12
C
6
H
4
(CH
3
)
2
C
12
H
24
CH≡C–CH
2
–CH
2
–C≡CH
C
6
H
5
CH
3
Kauczuk otrzymuje się w wyniku polimeryzacji związku o wzorze:
CH
2
=CH–CH=CH
2
H
2
C=CHCl
CH
3
C≡CCH
2
CH
3
C
4
H
10
C
6
H
5
CH=CH
3
Węglowodór o nazwie 2,2-dimetylopropan jest izomerem:
heptanu
pentanu
propanu
butanu
heksanu
Które równania (rys.) przedstawiają reakcję przyłączania:
tylko równanie II
wyłącznie równania II i III
tylko równania I i II
wszystkie równania
żadne z równań
W pewnym węglowodorze stosunek wagowy C:H wynosi 4:1. Wzór tego węglowodoru to:
C
3
H
8
C
6
H
14
C
2
H
6
C
4
H
8
CH
4
Benzen od benzyny różni się zachowaniem wobec:
chloru
roztworu wodnego KMnO
4
wody bromowej
mieszaniny nitrującej
wszystkich wymienionych substancji
Przez roztwór wody bromowej przepuszczono pewną objętość etenu. Po doświadczeniu stwierdzono, że roztwór w probówce:
nie zmienił się
odbarwił się i wzrosła jego masa
tylko się odbarwił
odbarwił się, nastąpiło jego zakwaszenie i zmniejszenie jego masy
odbarwił się i nastąpiło jego wyraźne zakwaszenie
Który schemat ilustruje zmiany stanów skupienia, zachodzące podczas procesu destylacji np. ropy naftowej:
ciecz - para - ciało stałe
ciało stałe - ciecz - para
para - ciecz - ciało stałe
ciecz - para - ciecz
para - ciecz - para
Związek organiczny zawierający 24.24% węgla, 4.04% wodoru i 71.72% chloru ma nazwę:
chloroeten
dichloroeten
dichloroetyn
dichloroetan
chlorek etylu
Związek o wzorze strukturalnym (rys.) nosi nazwę:
styren
toluen
para-ksylen
meta-ksylen
orto-ksylen
Węglowodory aromatyczne mają odmienne właściwości niż węglowodory nasycone i nienasycone. Wynika to z:
obecności sześciu atomów węgla w cząsteczce
obecności sekstetu elektronowego w cząsteczce
obecności wiązań podwójnych w cząsteczce
obecności sześciu atomów wodoru w cząsteczce
obecności wiązań σ i π w cząsteczce
Przepuszczając mieszaninę gazowych węglowodorów przez wodę bromową, zaobserwowano zanikanie żółtego zabarwienia. Można wnioskować, że:
w skład mieszaniny wchodzą węglowodory nienasycone, gdyż alkany nie odbarwiają wody bromowej
mieszanina składa się wyłącznie z alkinów
mieszanina składa się tylko z alkenów
w skład mieszaniny wchodzą tylko alkeny i alkiny
w skład mieszaniny wchodzą węglowodory nienasycone, ale mogą w niej być również alkany
Jaka jest prawidłowa nazwa węglowodoru o wzorze (rys.):
3-metylobut-1,3-dien
3-metylobut-1-en
2-metylobut-1,3-en
2-metylobuten
2-metylobut-1,3-dien
Węglowodór o masie cząsteczkowej 44u poddano katalitycznemu odwodornieniu, a następnie przyłączono do niego HBr. Otrzymano:
dibromoetan
2-bromopentan
bromek etylu
2-bromopropan
2-bromobutan
Który z wymienionych węglowodorów ma siedem wiązań σ w cząsteczce:
C
2
H
2
C
2
H
4
C
2
H
6
CH
4
żaden z wymienionych
Które równania przedstawiają reakcje podstawiania (rys.):
tylko równania I i II
tylko równanie III
tylko równania II i III
wyłącznie równania I i III
wszystkie równania
Jeden mol związku o wzorze (rys.) zawiera:
10 g wodoru
9 g wodoru
8 g wodoru
6 g wodoru
7 g wodoru
W wyniku całkowitego spalenia propenu otrzymamy:
C i H
2
O
CO i H
2
O
węgiel, wodór i CO
CO
2
i H
2
O
tlenek węgla i wodór
2-chloro-3-metylobutan posiada wzór (rys.):
I
II
III
IV
V
Polimer o wzorze (rys.) jest produktem polimeryzacji:
butadienu
propylenu
izoprenu
propanu
etylenu
Porównując kształty cząsteczek o wzorach: C
2
H
6
, C
2
H
4
i C
2
H
2
, stwierdzamy, że budowę liniową mają:
tylko cząsteczki C
2
H
6
tylko cząsteczki C
2
H
2
cząsteczki C
2
H
4
i C
2
H
2
tylko cząsteczki C
2
H
4
wszystkie wymienione cząsteczki
Reforming jest procesem prowadzącym do:
wyodrębnienie większej ilości frakcji benzynowych z ropy naftowej
wyodrębnienie z ropy naftowej poszczególnych frakcji bez zmiany składu chemicznego i ilości
otrzymanie w drodze rozkładu większej ilości frakcji lekkich o innym składzie chemicznym
zwiększenia drogą przemian ilości węglowodorów aromatycznych i parafinowych rozgałęzionych
otrzymanie benzyny z gazu do syntez
Które z tworzyw poddano rozkładowi, jeśli jeden z produktów odbarwił wodę bromową, a drugi zmienił barwę lakmusu z niebieskiego na różowy:
polipropylen
syntetyczny kauczuk polibutadienowy
polietylen
kauczuk naturalny
polichlorek winylu
W cząsteczce acetylenu wyróżniamy:
cztery wiązania σ i jedno wiązanie π
trzy wiązania σ i dwa wiązania π
dwa wiązania σ i dwa wiązania π
trzy wiązania σ i jedno wiązanie π
dwa wiązania σ i trzy wiązania π
Dowodem potwierdzającym aromatyczny charakter toluenu jest reakcja przedstawiona równaniem (rys.):
I i IV
I i III
I
II
wszystkie równania
W warunkach normalnych 1 dm
3
węglowodoru ma masę około 1.34 g. Węglowodorem tym jest:
etan
propan
butan
heksan
pentan
Polimer (rys.) jest produktem polimeryzacji:
but-2-enu
but-1-enu
1-metylopropylenu
pent-2-enu
2-metylopropylenu
Izomery nie różnią się:
wszystkimi wymienionymi cechami
budową i wzorem strukturalnym
właściwościami fizycznymi i chemicznymi
powiązaniami poszczególnych atomów w cząsteczce
składem chemicznym i masą cząsteczkową
W procesie wulkanizacji siarka:
depolimeryzuje wulkanizowany kauczuk
powoduje rozrywanie łańcuchów węglowodorowych i tworzenie mieszaniny węglowodorowej
wysyca wiązania podwójne, tworząc między łańcuchami węglowodorowymi mostki siarkowe
wchodzi w miejsce atomów wodoru, który wydziela się w stanie wolnym
nie wchodzi w żadne reakcje chemiczne
W czterech naczyniach o tej samej pojemności, w tych samych warunkach znajdują się cztery gazy. Najcięższe jest naczynie z:
etanem
tlenem
amoniakiem
acetylenem
metanem
W reakcji chlorowania etenu:
utlenianiu ulega chlor, a redukcji wodór
utlenianiu ulega węgiel, a redukcji chlor
utlenianiu ulega chlor, a redukcji węgiel
utlenianiu ulega wodór, a redukcji chlor
żaden pierwiastek nie zmienia stopnia utlenienia
Z gazu do syntez (CO + H
2
) można otrzymać m.in. parafinę. Przykładem takiego procesu jest:
3CO + 7H
2
→ C
3
H
8
+ 3H
2
O
15CO + 31H
2
→ C
15
H
32
+ 15H
2
O
CO + 3H
2
→ CH
4
+ H
2
O
2CO + 4H
2
→ C
2
H
4
+ 2H
2
O
5CO + 11H
2
→ C
5
H
12
+ 5H
2
O
Który z wymienionych związków (rys.) należy poddać katalitycznemu uwodornieniu, aby otrzymać 2-metylobutan?
I
II
III
IV
żaden
Do produktów otrzymywanych bezpośrednio z ropy naftowej nie należy:
mazut i oleje
benzyna i nafta
olej napędowy i smary
gliceryna i stearyna
parafina i asfalt
Ostatecznym produktem uwodornienia acetylenu jest:
benzen
eten
propan
metan
etan
Węglowodór o wzorze strukturalnym (rys.) nosi nazwę:
2,3,3-trimetylobutan
2,3-trimetylobutan
2,2,3-metylobytan
2,2,3-trimetylobutan
2,3-dimetylobutan
Które z substancji (rys.) w zwykłych warunkach są cieczami?
tylko substancje I, III i IV
tylko substancje I, II i III
tylko substancje I i II
tylko substancje I i III
wszystkie substancje
Związki należące do tego samego szeregu homologicznego mają:
jednakowe własności fizyczne
taki sam stan skupienia
jednakową temperaturę topnienia i wrzenia
zbliżone własności chemiczne
jednakową liczbę grup -CH
2
-
W wyniku reakcji acetylenu z HCl powstanie:
chlorek etylu
chloroetan
dichloroetan
chlorek winylu
dichloroeten
W podanym węglowodorze drugorzędowe atomy węgla oznaczone są (rys.) numerami:
7, 8, 9
1, 6, 7
1, 8, 9
8, 9
4, 5
W procesie krakingu następuje:
przekształcenie węglowodorów cyklicznych na łańcuchowe
rozdzielenie węglowodorów o różnych temperaturach wrzenia
przemiana węglowodorów o łańcuchach prostych na rozgałęzione i zamknięte
przekształcanie węglowodorów o wyższych masach cząsteczkowych na węglowodory o niższych masach cząsteczkowych
przekształcanie węglowodorów o niższych masach cząsteczkowych na węglowodory o wyższych masach cząsteczkowych
5 moli gazowego węglowodoru ma masę 140g. Węglowodorem tym jest:
propyn
propan
etyn
etan
eten
Jeżeli podziałamy Br
2
na toluen w obecności FeBr
3
jako katalizatora, to zachodzi reakcja, w której:
podstawieniu ulegną atomy wodoru w rodniku, a pozostałe zostaną przyłączone do pierścienia
nastąpi podstawienie w pierścieniu i rodniku
podstawieniu ulegną atomy wodoru w pierścieniu benzenowym
podstawieniu ulegną atomy wodoru w rodniku metylowym
nastąpi przyłączenie atomów bromu do pierścienia benzenowego
Polistyren otrzymuje się w wyniku polimeryzacji związku o wzorze:
H
2
C=CH–CH
3
H
2
C=CHCl
C
6
H
5
CH=CH
2
CH
2
=CH–C(CH
3
)=CH
2
C
6
H
4
(CH
3
)
2
Stosunek objętościowy substratów i produktów reakcji całkowitego spalania propanu w tlenie wynosi:
1 : 4 : 3 : 5
2 : 3 : 1 : 5
1 : 5 : 4 : 3
1 : 5 : 3 : 4
5 : 2 : 2 : 3
W reakcji C
6
H
6
+ Br
2
→ C
6
H
5
Br + HBr benzen wykazuje właściwości podobne do:
chlorku winylu
heksenu
etenu
acetylenu
etanu
W cząsteczkach węglowodorów należących do szeregu homologicznego o wzorze ogólnym C
n
H
2n
:
znajdują się wiązania podwójne i potrójne
znajduje się jedno wiązanie podwójne
znajdują się wyłącznie wiązania pojedyncze
znajduje się jedno wiązanie potrójne
znajdują się dwa wiązania podwójne
Związek o wzorze strukturalnym (rys.) ma wzór sumaryczny:
C
10
H
14
C
14
H
14
C
14
H
10
C
10
H
10
C
10
H
12
Węglowodór o masie molowej 92 g zawierający 91,3% węgla i 8,7% wodoru jest:
izomerem etenu
homologiem benzenu
homologiem etenu
polimerem benzenu
izomerem benzenu
Stosunek wagowy C:H w benzenie wynosi:
6:6
12:6
6:12
12:1
1:12
Chemia organiczna to:
chemia wszystkich związków węgla
chemia związków węgla, z wyjątkiem tlenków węgla, H
2
CO
3
i jego soli oraz CS
2
chemia tylko związków węgla i wodoru
chemia związków zawierających tlen i azot
chemia związków występujących w organizmach żywych
Wybierz grupę związków, które nie należą do związków organicznych:
C
2
H
5
OH, C
2
H
2
, C
6
H
5
NH
2
CO(NH
2
)
2
, (CH
3
)
2
CO, CH
3
CH=CH
2
(–CH
2
–CH
2
–)
n
, C
2
H
5
NH
2
, C
6
H
5
OH
C
2
H
4
, CH
3
COOH, C
6
H
5
OH
NaHCO
3
, CO
2
, (NH
4
)
2
CO
3
Pierwszym związkiem organicznym, który otrzymano ze związku nieorganicznego poza organizmem żywym, był:
C
2
H
5
OH
(CH
3
)
2
C=O
CH
3
COOH
O=C(NH
2
)
2
CH
3
-CH
2
-CH
2
-OH
Przyczyną istnienia milionów związków organicznych jest:
mała liczba pierwiastków tworzących związki organiczne
duża liczba pierwiastków tworzących związki organiczne
możliwość tworzenia bezpośrednich wiązań między atomami węgla i łączenia się ich w łańcuchy i pierścienie
możliwość tworzenia wiązań σ i π
mała energia aktywacji potrzebna do wytworzenia wiązań między atomami węgla i wodoru
Wolnym rodnikiem nazywamy:
kation tworzący się podczas reakcji związku organicznego z pierwiastkiem promieniotwórczym
atom lub grupę atomów posiadające niesparowany elektron
atom lub grupę atomów posiadające wolną parę elektronową
jon posiadający nadmiar elektronów
jon posiadający niedobór elektronów
Wskaż grupę cząstek zawierających tylko wolne rodniki:
NH
3
, H
2
O
+
, ROH
NH
4
+
, H
2
O
+
, Na
+
CH
3
•, Br•, C
2
H
5
OH
NO
2
–
, Br
–
, H
2
O
Cl•·, CH
3
•, C
2
H
5
•
Reakcje substytucji polegają na:
podstawieniu atomu lub grupy atomów innym atomem lub grupą atomów
przyłączenie cząsteczki wodoru do związku nienasyconego
przyłączenie cząsteczki wody do polarnej grupy funkcyjnej
usuwanie ze związku organicznego zbędnych atomów węgla
odwodnienie związku organicznego
Wskaż równanie reakcji substytucji (podstawiania):
C
3
H
6
+ HCl → C
3
H
5
Cl + HCl
C
6
H
6
+ Cl
2
→ C
6
H
5
Cl + HCl
CH
3
CH=CH
2
+ H
2
→ CH
3
–CH
2
–CH
3
C
2
H
5
OH → C
2
H
4
+ H
2
O
C + 2H
2
→ CH
4
Reakcje addycji polegają na:
zastępowaniu atomów wodoru w związkach organicznych atomami innych pierwiastków
przyłączanie atomów lub grup atomów do atomów, między którymi występuje wiązanie wielokrotne, kosztem rozerwania wiązania π
eliminowanie atomów od sąsiednich atomów węgla i utworzenie wiązania π
przyłączanie wody do alkoholi
eliminacja wody z cząsteczek alkoholi
Wskaż równanie reakcji addycji (przyłączania):
C
6
H
6
+ HNO
3
→ C
6
H
5
NO
2
+ H
2
O
CH
3
–CH=CH
2
+ HBr → CH
3
–CH(Br)-CH
3
C
2
H
6
+ Cl
2
→ C
2
H
6
Cl
2
2C
2
H
2
+ 5O
2
→ 4CO
2
+ 2H
2
O
CH
3
COOH + NaOH → CH
3
COONa + H
2
O
Cztery elektrony walencyjne atomu węgla pozwalają na utworzenie:
czterech wiązań pojedynczych σ
dwóch wiązań pojedynczych i jednego podwójnego
jednego wiązania pojedynczego i jednego potrójnego
dwóch wiązań podwójnych
wszystkie odpowiedzi są prawidłowe
Wskaż grupę związków będących homologami metanu:
C
2
H
6
, C
10
H
22
, C
16
H
34
C
2
H
4
, C
6
H
6
, CH
4
C
3
H
4
, C
5
H
8
, C
7
H
12
C
6
H
6
, C
6
H
5
CH
3
, C
6
H
5
C
2
H
5
C
3
H
6
, C
4
H
8
, C
5
H
8
, C
5
H
10
Pierwszy etap mechanizmu chlorowania metanu poprawnie przedstawia równanie:
CH
4
+ Cl• → CH
3
Cl + H•
CH
4
+ Cl• → CH
3
• + HCl
CH
4
+ Cl
2
→ CH
3
Cl + HCl
CH
4
+ Cl
+
→ CH
3
Cl + H+
CH
4
+ Cl
–
→ CH
3
–
+ HCl
Szeregiem homologicznym nazywamy szereg związków organicznych, w którym:
wszystkie związki mają ten sam wzór sumaryczny, a różnią się przestrzenną budową i właściwościami
sąsiednie związki różnią się grupą –CH
3
wszystkie mają maksymalnie sześć atomów węgla i tworzą pierścień
sąsiednie związki różnią się grupą –CH
2
–, a dowolne wielokrotnością tej grupy
sąsiednie związki różnią się liczbą wiązań wielokrotnych, występujących między atomami węgla
Stosunek objętościowy substratów i produktów reakcji całkowitego spalania etanu wynosi:
1 : 1 : 1 : 1
1 : 2 : 3 : 4
3 : 4 : 5 : 1
2 : 7 : 4 : 6
1 : 5 : 3 : 4
W cząsteczce etanu występuje:
7 wiązań słabo spolaryzowanych σ
2 wiązania atomowe σ między atomami węgla i 5 wiązań atomowych σ, silnie spolaryzowanych, między atomami węgla i wodoru
6 wiązań atomowych bardzo słabo spolaryzowanych σ węgiel - wodór i 1 wiązanie atomowe σ węgiel - węgiel
6 wiązań σ i 1 wiązanie π
7 wiązań koordynacyjnych
Produkty reakcja spalania metanu 2CH
4
+ O
2
→ 2CO + 4H
2
(kat.(Ni), 850°C) nazywamy gazem:
wodnym
świetlnym
generatorowym
syntezowym
ziemnym
Reakcja spalania metanu może przebiegać zgodnie z równaniem:
CH
4
+ 2O
2
→ CO
2
+ 2H
2
O
CH
4
+ ½O
2
→ CO + 2H
2
2CH
4
+ O
2
→ 2CO + 4H
2
CH
4
+ O
2
→ C + 2H
2
O
wszystkie odpowiedzi są poprawne
Związek o nazwie 3-etylo-2,3,4-trimetylopentan jest izomerem łańcuchowym:
pentanu
oktanu
butanu
cykloheksanu
dekanu
Które z przedstawionych substancji (rys.) są izomerami:
III i IV
II i III
I i IV
I i III
I i II
Związek o wzorze (rys.) ma nazwę:
7-chloro-7-etylo-4,6-dimetylo-3,4-dipropylooktan
2-chloro-2-etylo-3,5-dimetylo-5,6-dipropylodekan
3-chloro-7-etylo-3,4,6-trimetylo-6-propylodekan
3-chloro-3,4,6-trimetylo-6,7-dipropylononan
2-chloro-2,6-dietylo-3,5-dimetylo-5-propylononan
Izomeria jest zjawiskiem polegającym na:
występowaniu wielu związków organicznych, których wzory sumaryczne różnią się grupą –CH
2
–
występowaniu dwóch lub większej liczby związków organicznych o tym samym wzorze sumarycznym, różniących się budową przestrzenną cząsteczek, właściwościami fizycznymi i chemicznymi
występowaniu dwóch związków chemicznych o tym samym wzorze sumarycznym i strukturalnym, różniących się tylko temperaturą topnienia
powtarzaniu się elementu budowy przestrzennej w długim łańcuchu związku organicznego
upodobnianiu się przestrzennej struktury dwóch związków, które znajdują się w tym samym roztworze
Dwa związki organiczne o tym samym wzorze sumarycznym, a różnej budowie przestrzennej, nazywamy:
homologami
polimerami
izomerami
monomerami
analogami
W cząsteczkach cykloalkanów między atomami węgla występują wiązania:
tylko pojedyncze
tylko podwójne
pojedyncze i podwójne ułożone na przemian
jedno wiązanie podwójne, pozostałe pojedyncze
jedno wiązanie potrójne, pozostałe pojedyncze
W cząsteczkach węglowodorów należących do szeregu homologicznego o wzorze C
n
H
2n
(dla n≥2), miedzy atomami węgla występuje:
jedno wiązanie potrójne, pozostałe to wiązania pojedyncze
jedno wiązanie podwójne, pozostałe to wiązania pojedyncze
tylko wiązania pojedyncze, a związek ma budowę cykliczną
jedno wiązanie podwójne, pozostałe to wiązania pojedyncze lub związek ma wiązania pojedyncze i budowę cykliczną
co najmniej dwa wiązania podwójne, pozostałe to wiązania pojedyncze
W cząsteczce etenu występuje:
jedno wiązanie π i pięć wiązań σ
jedno wiązanie π i cztery wiązania σ
cztery wiązania π i jedno wiązanie σ
pięć wiązań π i jedno wiązanie σ
sześć wiązań s
Poprawny przebieg reakcji przyłączania bromowodoru do propenu przedstawia równanie:
CH
3
–CH=CH
2
+ HBr → CH
3
–CH
2
–CH
2
–Br
CH
3
–CH=CH
2
+ HBr → CH
3
–CH(Br)–CH
3
CH
3
–CH=CH
2
+ HBr → Br-CH
2
–CH
2
–CH
3
CH
3
–CH=CH
2
+ HBr → Br-CH
2
–CH=CH
2
+ H
2
CH
3
–CH=CH
2
+ HBr → CH
3
–CH=CH–Br + H
2
Wskaż równanie reakcji, której nie ulega eten:
CH
2
=CH
2
+ HBr → CH
3
–CH
2
–Br
CH
2
=CH
2
+ H
2
O → CH
3
–CH
2
–OH
CH
2
=CH
2
+ Br
2
→ Br–CH
2
–CH
2
–Br
CH
2
=CH
2
+ Cl
2
→ CH
2
=CH-Cl + HCl
CH
2
=CH
2
+ H
2
→ CH
3
–CH
3
Końcowym produktem uwodornienia propenu jest:
2-metylopropan
propan
polipropan
węgiel i woda
propyn
Związek o wzorze (rys.) ma nazwę:
cis-1,2-dietyloeten
cis-heks-3-en
mezo-heks-3-en
trans-heks-3-en
trans-1,2-dimetyloeten
Masa bromu użytego do całkowitego wysycenia wiązań wielokrotnych zawartych w 0.5 mola 1,3-butadienu wynosi:
40 g
80 g
160 g
240 g
320 g
Warunkiem występowania izomerów geometrycznych cis-trans jest:
obecność wiązania podwójnego
brak możliwości rotacji wokół wiązania pojedynczego
obecność dwóch różnych podstawników przy każdym z dwóch atomów tworzących wiązanie podwójne lub pojedyncze z zahamowaną rotacją
obecność wiązania potrójnego w cząsteczce związku
wszystkie odpowiedzi są prawdziwe
Równanie nCH
2
=CH
2
→ (–CH
2
–CH
2
–)n (w warunkach p, T, kat.) przedstawia proces, który nazywamy:
substytucję
polimeryzację
polikondensację
eliminację
izomeryzację
Produktem reakcji nCH
2
=CH–Cl → [–CH
2
–CH(Cl)–]
n
(warunki p, T, kat) jest:
polietylen
monomer
chlorek winylu
poli(chlorek winylu)
polipropylen
Proces polimeryzacji najlepiej określa zdanie:
proces łączenia cząsteczek nasyconych monomeru w długi łańcuch polimeru
proces łączenia cząsteczek nienasyconych monomeru w jedną cząsteczkę związku bardziej nasyconego - polimeru, kosztem rozerwania wiązań π
proces polegający na ogrzewaniu cząsteczek monomeru bez dostępu powietrza, dzięki czemu następuje degradacja wiązań π
proces podstawiania atomów wodoru w cząsteczkach monomeru atomami innych pierwiastków
żadna odpowiedź nie jest prawdziwa
W jakim stosunku objętościowym należy zmieszać propen z chlorem, aby oba substraty przereagowały całkowicie, ulegając reakcji addycji:
3 : 1
2 : 1
1 : 1
1 : 2
2 : 3
Reakcja addycji wody do but-1-enu przebiega zgodnie z równaniem:
CH
2
=CH–CH
2
–CH
3
+ H
2
O → HO-CH
2
-CH
2
-CH
2
-CH
3
CH
2
=CH–CH
2
–CH
3
+ 2H
2
O → CH
2
(OH)-CH
2
(OH)-CH
2
-CH
2
+ H
2
CH
2
=CH–CH
2
–CH
3
+ H
2
O → CH
3
-CH
2
-CH
2
-CH
2
OH
CH
2
=CH–CH
2
–CH
3
+ H
2
O → CH
3
-CH(OH)-CH
2
-CH
3
CH
2
=CH–CH
2
–CH
3
+ H
2
O → CH
2
=C(OH)-CH
2
-CH
3
+ H
2
Wskaż związki (rys.), które posiadają stereoizomery cis, trans:
I i II
II i V
III i IV
III i V
II i IV
Związek o wzorze (rys.) ma nazwę:
cis-2-metylo-3-etyloprop-2-en
2-metylopent-2-en
1,1-dimetylo-2-etyloeten
1-etylo-2-metyloprop-1-en
trans-2-metylo-3-etyloprop-2-en
W cząsteczkach węglowodorów należących do szeregu homologicznego o wzorze ogólnym C
n
H
2n-2
(dla n>1) występuje:
jedno wiązanie podwójne
jedno wiązanie potrójne
trzy wiązania podwójne
dwa wiązania potrójne
jedno wiązanie potrójne lub dwa wiązania podwójne
W cząsteczce acetylenu występują:
trzy wiązania σ i dwa wiązania π
dwa wiązania σ i trzy wiązania π
jedno wiązanie π i dwa wiązania σ
jedno wiązanie σ potrójne i dwa wiązania π pojedyncze
jedno wiązanie π potrójne i dwa wiązania σ pojedyncze
Produktem dimeryzacji acetylenu jest:
butadien
chloropren
winyloacetylen
butan
butylen
Acetylen w laboratorium i na skalę przemysłową można otrzymać w wyniku reakcji następujących substancji:
węgliku glinu i wody
węgliku glinu i kwasu solnego
węglanu wapnia i kwasu solnego
węgliku wapnia i wody
węglanu wapnia i wody
Acetylen zmieszany z tlenem tworzy mieszaninę piorunującą. Stosunek objętościowy acetylenu do tlenu w tej mieszaninie wynosi:
1 : 1
2 : 1
2 : 3
2 : 5
3 : 2
Końcowym produktem przyłączania bromu do acetylenu przy rozerwaniu wszystkich wiązań π jest:
1,2-dibromoetan
1,1,2,2-tetrabromoetan
1,1,1,2-tetrabromoetan
1,1-dibromoeten
1,2-dibromoeten
Produktem całkowitego uwodornienia but-2-ynu jest:
but-2-en
n-butan
but-2,3-dien
2-metylopropan
cyklobutan
W lampach karbidowych wykorzystuje się proces spalania acetylenu, który przebiega zgodnie z równaniem:
2C
2
H
2
+ 5O
2
→ 4CO
2
+ 2H
2
O
2C
2
H
2
+ 3O
2
→ 4CO + 2H
2
O
2C
2
H
2
+ O
2
→ 4C + 2H
2
O
C
2
H
2
+ O
2
→ 2CO + H
2
C
2
H
2
+ 2O
2
→ 2CO
2
+ H
2
Acetylen nie ulega reakcji:
HC≡CH + H
2
O → CH
3
–CHO
HC≡CH + Br
2
→ Br–CH=CH–Br
HC≡CH + Cl
2
→ HC≡C–Cl + HCl
HC≡CH + HC≡CH → HC≡C–CH=CH
2
HC≡CH + HCl → CH
2
=CH–Cl
Wzór (rys.) przedstawia fragment łańcucha pewnego polimeru. Powstał on w wyniku polimeryzacji:
etylenu
chlorku winylu
propylenu
but-2-enu
acetylenu
Do pięciu probówek, zawierających wodę bromową, wprowadzono po jednej z substancji (I-cykloheksan, II-eten, III-butadien, IV-propyn, V-propan). Odbarwienie wody bromowej nie nastąpiło w probówkach:
I, II i V
II, III i IV
IV i V
I i V
II i IV
Trimeryzacja acetylenu prowadzi do otrzymania:
liniowego trietenu
heks-1,3,5-trienu
cykloheksanu
cykloheks-1,4-dienu
benzenu
W przedstawionym schemacie (rys.) substancjami A, B, C, D są odpowiednio:
woda, węgiel, wodór, woda
węgiel, woda, woda, wodór
wodór, węgiel, woda, woda
węgiel, wodór, woda, woda
węgiel, woda, wodór, woda
Pierścień benzenu ma następującą strukturę przestrzenną:
strukturę krzesła
strukturę "łódki"
strukturę koła
płaski pierścień sześciokątny tylko z pojedynczymi wiązaniami między atomami węgla
płaski pierścień sześciokątny, w którym występuje zdelokalizowane wiązanie π
W jednym molu cząsteczek benzenu masa wodoru wynosi:
1 g
6 g
72 g
78 g
6.02*1023 g
Dowodem potwierdzającym charakter aromatyczny benzenu jest reakcja przedstawiona równaniem:
C
6
H
6
+ Br
2
→ C
6
H
6
Br
2
2C
6
H
6
+ 15O
2
→ 12CO
2
+ 6H
2
O
C
6
H
6
+ HNO
3
→ C
6
H
5
NO
2
+ H
2
O (w obecności H
2
SO
4
)
C
6
H
6
+ 3H
2
→ C
6
H
12
(kat. Ni, temp. 200°C)
C
6
H
6
+ 3Cl
2
→ C
6
H
6
Cl
6
(światło)
Homologiem benzenu jest:
naftalen
fenantren
etylobenzen
antracen
piren
orto-ksylen ma wzór (rys.):
I
II
III
IV
V
Związek o wzorze uproszczonym (rys.) nosi nazwę fenantrenu. Jego wzór sumaryczny to:
C
8
H
10
C
10
H
8
C
10
H
14
C
14
H
10
C
14
H
18
W zbiorze zawierającym 6.02*10
23
cząsteczek naftalenu masa wodoru wynosi:
0.1 g
0.6 g
0.8 g
1.0 g
8.0 g
Liczba moli cząsteczek wodoru, które należy użyć do całkowitego uwodornienia naftalenu, wynosi:
1
2
3
4
5
Najbogatszym źródłem węglowodorów aromatycznych jest:
gaz ziemny
ropa naftowa
węgiel brunatny
smoła węglowa
asfalt naftowy
Gaz ziemny jest mieszaniną węglowodorów zawierających tylko:
alkeny
alkany
alkiny
węglowodory aromatyczne
alkadieny
Pokłady gazu ziemnego towarzyszą często występowaniu:
węgla kamiennego
węgla brunatnego
antracytu
ropy naftowej
torfu
Spalanie surowego gazu ziemnego zawierającego związki siarki jest niewskazane, ponieważ:
powstający w wyniku spalania dwutlenek siarki wywołuje efekt cieplarniany
produktem spalania jest dwutlenek siarki, który z opadami tworzy kwaśne deszcze
dwutlenek siarki powoduje rozpad cząsteczek ozonu, powiększając dziurę ozonową
produktem spalania jest siarkowodór, który powoduje silne zatrucia zwierząt i ludzi
spalanie surowego gazu ziemnego jest obojętne dla środowiska naturalnego
Gaz ziemny jest wykorzystywany jako:
źródło metanu
surowiec do otrzymywania gazu syntezowego
po oczyszczeniu i zaazotowaniu, jako surowiec energetyczny
surowiec do otrzymywania sadzy
wszystkie odpowiedzi są prawidłowe
Liczba oktanowa LO służy do określania jakości:
ropy naftowej
mazutu
nafty
benzyny samochodowej
oleju napędowego
Krakingowi poddaje się następujące substancje:
węglowodory aromatyczne
węglowodory alifatyczne nasycone, o długich łańcuchach węglowych
węglowodory cykliczne
węglowodory alifatyczne nienasycone, o krótkich łańcuchach węglowych
dowolne węglowodory
Ogrzewanie węgla kamiennego w temperaturze około 1000°C, bez dostępu powietrza, to:
pirogenizacja
koksowanie
odgazowanie
sucha destylacja
wszystkie odpowiedzi są prawidłowe
W procesie koksowania otrzymuje się:
koks
smołę węglową
wodę pogazową
gaz świetlny
wszystkie wymienione produkty
Źródłem naturalnych związków nasyconych o długich łańcuchach węglowych jest:
gaz ziemny
ropa naftowa
węgiel kamienny
smoła węglowa
węgiel antracytowy
Maksymalna liczba izomerów chloropentanu wynosi:
2
3
5
8
10
Wskaż (rys.) parę izomerów cis i trans:
I i II
II i III
III i IV
I i IV
II i IV
Freony, czyli fluorowe pochodne alkanów, wywierają wpływ na środowisko naturalne. Polega on na:
zwiększeniu efektu cieplarnianego
wytwarzaniu smogu w wielkich aglomeracjach
niszczeniu warstwy ozonu
zatruwaniu rzek metalami ciężkimi
tworzeniu kwaśnych deszczy
Produktem reakcji C
6
H
6
+ 3Cl
2
→ C
6
H
6
Cl
6
jest:
1,1,2,3,3,4-heksachloroheks-2-en
1,2,3,4,5,6-heksachloroheks-2-en
1,2,3,4,5,6-heksachlorobenzen
1,2,3,4,5,6-heksachlorocykloheksan
1,1,3,3,5,5-heksachlorocykloheksan
Podaj prawidłową kolejność w szeregu homologicznym alkanów:
metan, propan, butan, pentan
heksan, pentan, etan, oktan
etan, propan, butan, pentan
dekan, heptan, oktan, nonan
metan, etan, butan, pentan
Który zestaw przedstawia tylko węglowodory nasycone?
metan, etan, heksen, 2-metylopropan
etin, benzen, butadien, orto-ksylen
dekan, 2,2-dimetylopropan, cykloheksan, etan
antracen, naftalen, benzen, para-ksylen
izopren, penten, 2-metylopropen, winyloacetylen
Który zestaw przedstawia tylko węglowodory nienasycone?
metan, cykloheksan, benzen, etan
eten, acetylen, orto-ksylen, propan
chlorek winylu, propylen, eten, cykloheksen
acetylen, butadien, etylen, cykloheksen
acetylen, propylen, chloropren, butan
Który zestaw przedstawia tylko węglowodory aromatyczne?
toluen, benzen, eten, propen
propylen, naftalen, meta-ksylen, toluen
benzen, styren, buten, toluen
benzen, toluen, naftalen, antracyt
benzen, toluen, naftalen, antracen
Węglowodór o wzorze sumarycznym C
7
H
8
nosi nazwę:
bezen
toluen
ksylen
antracen
naftalen
Alkany nie ulegają reakcji:
eliminacji
addycji
substytucji
spalania
polimeryzacji
Wskaż prawidłową reakcję odbarwiania wody bromowej:
CH
2
=CH
2
+ Br
2
→ CH
2
=CH-Br + HBr
2CH
2
=CH
2
+ 2Br
2
→ 2CH
2
=CH-Br
2
+ H
2
CH
2
=CH
2
+ Br
2
→ Br-CH
2
-CH
2
-Br
CH
2
=CH
2
+ Br
2
→ Br-CH=CH-Br + H
2
CH
2
=CH
2
+ 2Br
2
→ Br-CH
2
-CH
2
-Br + 2HBr
Liczbę oktanową 100 przypisano związkowi o nazwie:
n-oktan
2,2,4-trimetylopentan
n-heptan
cyklooktan
żadnemu z podanych
Liczbę oktanową równą 0 przypisano związkowi o nazwie:
n-oktan
2,2,4-trimetylopentan
n-heptan
cyklooktan
2-metylooktan
Pierwszą w świecie lampę naftową skonstruował w 1853 r.:
Zygmunt Wróblewski
Ignacy Łukasiewicz
Karol Olszewski
Kazimierz Fajans
Olgierd Knoth
Podaj swoje dane:
imię
nazwisko
klasa
31842
mgr inż. Jacek Maria Nieniewski
